پیامبر اکرم (ص) و پرهیز از سازش کاری در اصول الهی

در فرهنگ اسلامی؛‌ همان گونه که پذیرفتن باطل و تن دادن به ظلم و ستم مردود است، سازش کاری در اصول و مواردی که جای نرمش و کوتاه آمدن نیست، مطرود است. سفارش به رفق و مدارا در آموزه‌های دینی هنگام ارشاد و جذب انسان‌ها به مسیر حق مورد تأکید است؛ و چنانچه گردد رفق و مدارا سبب زیر پا نهادن حق گردد، هرگز پذیرفته نیست. به عبارت دیگر، هرگاه حدّی از حدود الهی و اصلی از اصول مسلم اسلام به بهانه مدارا و رفق از بین برود، یا نادیده گرفته شود، هرگز چنین سازش کاری و مدارا جایز نیست. قرآن کریم با اشاره به تقاضای کفار از رسول خدا (ص) که اگر از تعرض به بت‌های آن‌ها ?خداوندان دروغین? دست بردارد، آن‌ها نیز متعرض پروردگار متعال نشوند، می‌فرماید: <دوست دارند که نرمی کنی تا نرمی نمایند ? و از هر قَسم خورنده‌ فرومایه‌ای فرمان مبرد.

بر این اساس؛ پیامبر اکرم(ص) که هیچ گاه در برابر سختی‌ها و پیش آمدهای ناگوار و حتی در مواردی که به آن حضرت ستم می‌شد، خشمگین و مضطرب نمی‌گردید؛ هرگاه حقی پایمال می‌شد، یا حرمت‌های الهی می‌شکست با شدت برخورد می‌کرد. امام حسین(ع) از قول هند بن ابی هاله می‌فرماید: <دنیا و ناملایمات آن هرگز رسول خدا (ص) را به خشم نمی‌آورد، ولی وقتی حقی پایمال می‌شد، از شدت خشم، کسی او را نمی‌شناخت و از هیچ چیز پروا نداشت تا آن که حق را یاری و احقاق می‌کرد>.
عایشه نیز با اشاره به روحیات آن حضرت گفته است:
<هرگز ندیدم که رسول خدا(ص) مادام که حرمت‌های الهی هتک نشده بود، به سبب ستمی که به شخص او روا شده بود، درصدد احقاق حقش برآید، ولی چنانچه به چیزی از حرمت‌های الهی تجاوز می‌شد، نسبت به آن خشمگین‌ترین افراد بود>.

روشن است که فراهم شدن زمینه برای حاکمیت الله در جامعه جز از راه نفی الهه های دروغین و باطل ساختن راه کارهای مشرکان ممکن نیست؛ بر این اساس، روی گردانی از مشرکان و پیروی نکردن از منافقان، ستم پیشگان، کافران و فریفته شدگان به زرق و برق دنیا از جمله اموری است که سازش کاری و مدارا درباره آن پذیرفته نیست. امام علی(ع) می‌فرماید: <فرمان خدا را تنها کسی می‌تواند اجرا کند که سازش کار نباشد و به روش اهل باطل عمل نکند و پیرو فرمان طمع نگردد>.

منبع: ماهنامه نامه جامعه، شماره چهل و ششم.